Sử dụng cảm biến CMOS hoặc CCD thu nhận hình ảnh, số hóa, xử lý và mã hóa sau đó truyền tải tín hiệu số qua cáp mạng ethernet về máy tính hoặc một thiết bị lưu trữ mạng NVR (Network Video Recorder). Ngoài truyền tín hiệu hình ảnh, âm thanh, cáp mạng còn có chức năng cấp điện cho các camera IP có tính năng PoE (Power over Ethernet), tiện cho những nơi không gần ổ cắm điện. Các camera IP hỗ trợ kết nối không dây Wi-Fi thích hợp để triển khai những nơi không tiện đi dây đối với mạng hỗ trợ Wi-Fi.

Ưu điểm của camera IP là thu nhận hình ảnh độ nét cao (megapixel). Mỗi camera IP được gắn riêng một địa chỉ IP, do đó người sử dụng dễ dàng truy cập từng camera IP bằng trình duyệt web thông qua mạng (LAN, WAN hay Internet) bằng PC hay thiết bị di động. Các phần mềm điều khiển đi kèm, hoặc mua từ hãng thứ ba, hỗ trợ xem, ghi, phát lại hình ảnh, hiển thị hình ảnh của từng camera IP hoặc đồng thời của nhiều camera IP trên cùng một màn hình. 

Một điểm cần lưu ý, cáp mạng UTP Cat. 5 chỉ đảm bảo cho tín hiệu truyền tối đa 100 mét. Hơn nữa, chất lượng hình ảnh có thể giảm khi truyền tín hiệu đi do nhiều yếu tố: giới hạn băng thông, lưu lượng truyền trên mạng lớn, virus hoạt động chiếm nhiều tài nguyên mạng..., thậm chí hình ảnh có thể bị gián đoạn. Độ  trễ cũng là một vấn đề do hình ảnh bị nén trước khi truyền. 

Nhìn chung, với những gia đình đã có đường thuê bao Internet ADSL thì việc dùng camera IP là rất thuận tiện. Chỉ việc mua camera IP về và nối với router ADSL qua cáp mạng. Nếu thiếu cổng kết nối mạng, có thể bổ sung thêm một Switch, giá khoảng 200.000 đến 300.000 đồng. Tuy nhiên, người dùng cần có kiến thức về mạng máy tính nếu muốn tự mình lắp đặt. Trong khi đó, hệ thống camera analog với đầu DVR chuyên dụng, không cần tới địa chỉ IP, không nhất thiết phải cài phần mềm, không đòi hỏi hạ tầng mạng hoàn toàn thân thiện với những gia đình, cửa hàng nhỏ mà chủ nhân không am hiểu nhiều về máy tính. 

Chi phí cũng là điều khác biệt giữa hai hệ thống camera IP và camera analog. Một bộ 4 camera analog độ phân giải 480 TV Lines, đủ dùng cho gia đình quan sát ngày đêm cửa ra vào, phòng khách, ban công... kèm theo card ghi hình 4 cổng tận dụng PC có sẵn, hỗ trợ quan sát từ xa qua Internet có giá khoảng 6 triệu đồng. Nếu dùng đầu ghi chuyên dụng hỗ trợ 4 camera ổ cứng 500GB, chi phí đầu tư vào khoảng 10 triệu đồng. So với camera analog, giá mỗi camera IP cao hơn gấp 3 lần với tính năng tương đương. Nhưng nếu chỉ cần 1 hay 2 camera cho gia đình đã có sẵn đường truyền ADSL thì trang bị camera IP lại tỏ ra hợp lý hơn.

Phân biệt các loại camera

Chất lượng hình ảnh của một camera phụ thuộc vào những thông số: cảm biến hình ảnh (Image Sensor), độ phân giải (Resolution), độ nhạy sáng (tính theo Lux), ống kính.

Cảm biến hình ảnh (sensor): Kích thước màn hình cảm biến càng lớn thì chất lượng càng tốt. Ví dụ: cũng là cảm biến CCD của Sony, nhưng màn hình 1/3 inch sẽ có chất lượng tốt hơn loại 1/4 inch (đây cũng là hai loại cảm biến thường được dùng cho camera giám sát). Hiện tại, sensor của camera chủ yếu là do Sony và Sharp sản xuất. Chất lượng của Sony được đánh giá cao hơn, giá cũng đắt hơn. Về mặt kỹ thuật, các sensor được chế tạo từ 2 công nghệ chính: CCD (Charge-Coupled Device) và CMOS (Complementary metal–oxide–semiconductor).

Độ phân giải (resolution): Càng cao thì hình ảnh càng nét. Thường căn cứ theo giá trị TV Lines. Nếu không có yêu cầu quan sát thật rõ nét, độ phân giải 480 TV Lines là đã chấp nhận được. Dưới 480 TV Lines phục vụ cho nhu cầu quan sát ở mức đơn giản, chủ yếu nhìn thấy là được. Còn trên 480 TV Lines có giá cao, phục vụ cho nhu cầu cao hơn.

Độ nhạy sáng: Điều kiện ánh sáng là yếu tố quan trọng để camera thu nhận được hình ảnh. Thông số cường độ ánh sáng nhỏ nhất (Minimum Illumination) cho biết camera chỉ có thể hoạt động với điều kiện cường độ ánh sáng không được thấp hơn. Thông số này được tính bằng Lux (1 lux = 1 lumen/m2). Trong môi trường ánh sáng quá yếu, nếu không phải là camera hồng ngoại thì sẽ không hoạt động được. Riêng loại camera có chức năng Auto Iris (tự động hiệu chỉnh ánh sáng) có thể tự động khuếch đại từ một nguồn sáng nhỏ để quan sát được. Dưới đây là vài ví dụ về cường độ ánh sáng: 
- Ánh sáng trong ngày trời nắng: 10.000 - 25.000 lux
- Bầu trời đầy mây: 100 lux
- Đêm trăng sáng: 0,27 – 1 lux 
- Đêm không trăng: 0,002 lux
- Ánh sáng văn phòng: 320 - 500 lux

Ống kính (lens): Quyết định tầm nhìn và góc nhìn. Tiêu cự càng lớn tầm nhìn của camera càng xa. Ống kính zoom cho phép thay đổi tiêu cự để quan sát đối tượng rõ hơn. Ngược với tiêu cự là góc mở, tiêu cự càng lớn góc mở càng nhỏ và ngược lại. Góc mở càng lớn thì tầm quan sát càng rộng. Chức năng PTZ giúp tăng tầm quan sát của camera.

Trong nhà hay ngoài trời (Indoor - Outdoor)

Indoor dùng trong nhà, Outdoor cho ngoài trời. Nếu dự tính đặt camera ngoài trời thì nên chọn loại Outdoor để đảm bảo chịu được tác động khắc nghiệt của môi trường ngoài trời như mưa, nắng, ẩm, bụi bẩn...

Hồng ngoại (IR)
Camera hồng ngoại cung cấp hình ảnh cả ngày lẫn đêm, phù hợp cho những vị trí cần quan sát 24/24, những chỗ thiếu sáng cả về ban ngày như nhà kho, tầng hầm để xe. Về đêm, đèn hồng ngoại tự động bật. IR LED là thông số cho biết số lượng đèn LED hồng ngoại. Nếu có thêm thông số IR effective Sistance thì biết được khoảng cách hoạt động của tia hồng ngoại.

Những thông số khác